Endometrioza – specyfika schorzenia, rola osteopatii

Endometrioza jest schorzeniem, które charakteryzuje obecność komórek endometrium (błony śluzowej macicy) poza macicą. Najczęściej znajdują się one w jamie otrzewnej, obejmując pęcherz, jelita, jajniki czy jajowody. Komórki endometrium znajdujące się poza jamą macicy powodują miejscowe stany zapalne w pobliskich narządach, są przyczyną powstawania blizn i zrostów w obrębie okolicznych tkanek – a w efekcie m.in. bólu. Dolegliwości powodowane przez endometriozę są zróżnicowane i mogą obejmować różne układy ciała. Najczęściej objawy choroby dotyczą nastepujących układów: 

  • Układ rozrodczy – bolesne miesiączki, bolesne stosunki (dyspareunia), zaburzenia owulacji, zaburzenia płodności;
  • Układ moczowy – bolesne oddawanie moczu, częstomocz;
  • Układ pokarmowy – dolegliwości jelitowe, wzdęcia, zaparcia, w przypadku zmian w obrębie odbytnicy może pojawić się bolesna czy utrudniona defekacja. 

Endometrioza może dotknąć nie tylko obszar miednicy oraz narządów zarówno w obrębie miednicy jak i otrzewnej. W sposób bezpośredni lub pośredni może wpłynąć na postawę, sposób poruszania się czy oddychania. Może być przyczyną bólu pleców, m,in. kręgosłupa lędźwiowego, bioder. Wszystko w ciele jest ze sobą połączone, w związku z czym endometrioza może wpływać na mięśnie, ścięgna, powięzi i połączenia nerwowe w obrębie całego ciała.

Leczenie zachowawcze i zabiegowe w endometriozie – jakie jest miejsce dla osteopatii?

Leczenie endometriozy zależne jest indywidualnie od stopnia zaawansowania choroby. Wskazane jest podejście holistyczne i podjęcie leczenia u specjalistów takich jak ginekolog, dietetyk czy chirurg. Osteopatia nie jest zastępcza względem leczenia u lekarzy specjalistów – natomiast stanowi element leczenia zachowawczego i potrafi pomóc w łagodzeniu objawów towarzyszących endometriozie. Obawy te mogą być różnorodne, w zależności od indywidualnego stanu pacjentki. Istotny przy tym jest fakt, że techniki stosowane w gabinecie osteopatii są delikatne (np. terapia wisceralna) – terapeuta nie będzie wykorzystywał ostrych technik mogących nasilić lub spowodować dodatkowy ból.

Zrosty w endometriozie 

W sposób bezpośredni endometrioza oddziałuje na narządy miednicy i jamy otrzewnej oraz mięśnie poprzez zrosty endometrialne, które zaburzają właściwą ruchomość pomiędzy narządami i mięśniami. Skutkuje to m.in. bólem i zaburzeniami funkcjonalnymi w pracy narządów.

  • Zrosty na jajnikach – zrosty endometrialne w obrębie jajników, ale także jajowodów, mogą przyczyniać się do obniżenia płodności. 
  • Zrosty na jelitach – zrosty endometrialne oraz ogniska endometriozy obecne na jelitach zaburzają właściwe funkcje jelit i mogą powodować nastepujące dolegliwości: bóle brzucha, wzdęcia, zatwardzenia, utrudnienia pasażu treści pokarmowej. 
  • Zrosty na pęcherzu – obecność zrostów endometrialnych na pęcherzu może skutkować bólem podczas mikcji, nadmiernym parciem na pęcherz czy nawet trudnościami z oddawaniem moczu.
  • Zrosty w jamie otrzewnej (otrzewnowej) – ogniska endometriozy zaburzają właściwą ruchomość pomiędzy narządami w obrębie jamy otrzewnowej.

Endometrioza a osteopatia

Ogniska endometriozy przyczyniają się powstawania stanów zapalnych, a te z kolei skutkują tworzeniem się zrostów i sklejeń powięziowych. Zaburzona zostaje naturalna ruchomość i właściwy drenaż limfatyczny i żylny w obrębie tkanek i narządów, zwiększa się natomiast napięcie w obrębie zajętych tkanek i narządów. Wspomniane napięcia i zaburzenia ruchomości mogą wywołać ból i uczucie spięcia także w odleglejszych obszarach ciała. 

Osteopaci zastosują terapię manualną mającą na celu łagodzić napięcia i wspomagać właściwy drenaż – tak aby zmniejszyć dolegliwości bólowe pacjentki. Stosując techniki osteopatyczne terapeuta będzie wpływał na mobilność i biomechanikę w obszarze miednicy, jamy brzusznej i kręgosłupa:

  • Będzie rozluźniać tkanki napięte wskutek zrostów endometrialnych;
  • Zastosuje techniki przywracające właściwą ruchomość między narządami;
  • Będzie wspomagać układ limfatyczny i żylny w zwalczaniu stanów zapalnych. 

Osteopaci w Osteoklinika Centrum Osteopatii w Warszawie zajmujący się dolegliwościami w endometriozie:

Radosław Dukaczewski D.O.

Anna Gil D.O.

Edyta Skolimowska D.O.